Op de overgang tussen slokdarm en maag bevindt zich een kringspier (sfincter) die ervoor moet zorgen dat het maagsap niet gemakkelijk kan terugvloeien naar de slokdarm. Deze kringspier wordt de onderste slokdarmsfincter genoemd. Bij mensen met de refluxziekte kan deze sfincter te slap zijn geworden, of af en toe even opengaan zonder dat er gegeten of gedronken wordt. De sfincter kan soms ook minder goed werken wanneer er een 'middenrifsbreuk'  aanwezig is.

Middenrifsbreuk (hernia diafragmatica)

Eén van de mogelijke oorzaken van refluxziekte is de aanwezigheid van een middenrifsbreuk, ook wel 'hernia diafragmatica' genoemd. Bij deze afwijking ligt het bovenste deel van de maag boven het middenrif (in de borstkas), in plaats van ónder het middenrif (in de buik).

Bij een middenrifsbreuk is de opening in het middenrif, de plaats waardoor de slokdarm de buikholte inkomt, te wijd geworden. Met het ouder worden stijgt de kans op een middenrifsbreuk. De meeste mensen met een middenrifsbreuk hebben daar helemaal geen last van. Als de aanwezigheid van een middenrifsbreuk gepaard gaat met een toename van reflux, kunnen er klachten optreden. Van de mensen met refluxziekte heeft ongeveer de helft ook een hernia diafragmatica.

Overgewicht

Een andere belangrijke factor bij het ontstaan van de refluxziekte is het hebben van overgewicht (obesitas). Bij mensen met overgewicht is de druk in de buik hoger; waardoor de kans op reflux toeneemt. Ook is de kans op het ontstaan van een middenrifsbreuk bij overgewicht vergroot, wat de kans op reflux verder doet toenemen.

Minder gebruikelijke uitingen van de refluxziekte

Naast de klassieke klachten van de refluxziekte, zoals zuurbranden; oprispingen en de slokdarmontsteking (reflux-oesofagitis) kan de refluxziekte soms ook andere klachten en afwijkingen veroorzaken. Zo kan chronische heesheid, keelpijn, het gevoel van een brok in de keel (globusgevoel), astma en hoesten door reflux veroorzaakt worden. Maar er zijn natuurlijk ook vele andere oorzaken mogelijk voor het verklaren van deze klachten. Daarom is het zeer belangrijk dat er nauwkeurig bepaald wordt, of dergelijke klachten wel of niet door de reflux veroorzaakt worden. Het gebruiken van medicatie; of zelfs het ondergaan van een operatie, heeft natuurlijk alleen maar zin als de patiënt van te voren zeker weet dat hij of zij er ook iets mee opschiet!

Invloed op de kwaliteit van leven

Het hebben van de refluxziekte kan de kwaliteit van leven van een persoon erg verminderen. Patiënten met de ziekte hebben vaker een slechte nachtrust, omdat zij niet goed plat kunnen liggen en/of moeten hoesten of wakker worden van de reflux. Zij kunnen vaker dan mensen zonder zuurbranden niet meedoen aan bepaalde sociale activiteiten. Uit onderzoek blijkt dat patiënten met de refluxziekte hierdoor zelfs een mindere kwaliteit van leven hebben dan patiënten met suikerziekte of een hoge bloeddruk.

Barrett slokdarm

Bij ongeveer één op de tien patiënten met de refluxziekte ontstaat, na een groot aantal jaren van ongehinderd terugstromen van zure reflux, een verandering van het slijmvlies in het onderste deel van de slokdarm. Dit fenomeen is genoemd naar de Engelse chirurg Norman Barrett, de ontdekker hiervan. Bij een 'Barett' slokdarm gaat het slokdarmslijmvlies steeds meer op dunnedarm- slijmvlies lijken. De aanwezigheid van Barrett-slijmvlies veroorzaakt op zichzelf geen klachten. Maar de kans op het ontwikkelen van slokdarmkanker is hierdoor wel verhoogd. Daarom wordt bij mensen met een Barrett slokdarm regelmatig gecontroleerd of hun slokdarm nog ‘rustig’ is. Hiervoor is een endoscopie met het nemen van weefselmonsters (biopten) nodig.  Pas na het afnemen van biopten kan men weten, of er werkelijk sprake is van een Barett slokdarm. Als u een Barrett slokdarm hebt, moet u daarvoor onder controle blijven bij de MDL-arts.